اطلاع از بینش و عملکرد مدیران مراکز بزرگ دارویی، آزمایش و خطاها را در حوزه‌های آزموده شده به حداقل رسانده و باعث هدایت توان و انرژی مدیریتی در راههای ایمن‌تر و یا طی راههای تازه و مستعد آزمون است. بخش دوم و پایانی مصاحبه با مدیرعامل شرکت پخش رازی را با رویکرد یاد شده تقدیم مخاطبین گرامی آفتاب سلامت می‌کنیم. با ما همراه باشید:
توسعه نوآوری و مدیریت تغییر؛ نیاز اساسی صنعت
دارو
این مصاحبه در شماره 30 ماهنامه اختصاصی
دارویی و پزشکی آفتاب سلامت منتشر شده است؛ متن بخش دوم این مصاحبه در
ادامه آمده است، با ما در این پرسش و پاسخ های در خور تعمق همراه باشید.
با توجه به اینکه مسئولان و متولیان، همواره بر جوان‌گرایی تاکید دارند فکر می‌کنید
نقش و تاثیر جوان‌گرایی در بدنه مدیریتی نظام سلامت کشور چه می‌تواند باشد؟
این راهکار مفید در حال
حاضر شکل اجرایی به خود گرفته و ما شاهد انتصاب‌هایی از نسل جوانان هستیم. حضور
مدیران جوان و کارآمد و لایق را در ارکان مختلف حوزه سلامت می‌توان دید که فضای پر
جنب و جوش و فعالی را رقم زده‌اند. گردانندگان جوانی که در سازمان و شرکت‌های بزرگ
دارویی به مدیریت امور می‌پردازند، اغلب افراد صاحب نظر و خلاقی هستند.
داشتن یک تریبون
قدرتمند برای انعکاس نقطه نظرات خودی و نقد سیاستهای مخالف چه تاثیری در پیشبرد اهداف
دارد؟
انتقاد خوب است به شرطی
که به اصلاح کمک کند. این صنعت تریبون کم ندارد. وقتی سیاستگذارانی بدون اطلاع از
مشکلات این صنعت اعلام میکنند که افزایش قیمت دارو به هر شکل ممنوع است؛ خب این
موضوع غیر حرفه‌ای بوده و صحیح نیست. این مسائل باید در انجمنها و سندیکاهای
دارویی با حضور فعالان صنعت کارشناسی شوند. باید امروز از افرادی استفاده شود که
تصمیمات درستی اتخاذ نمایند و سپس از این تصمیمات صیانت کنند. بسیاری از مدیران حرفه‌ای
یا بازنشسته شدند یا از سیستم کنار گذاشته شدند یا جذب بخش خصوصی شدند. نفرات
کلیدی هم که در سیستم حضور دارند یا دستشان بسته است و نمی‌توانند کاری انجام دهند
یا اساساً اعتقاد دارند که نباید اصلاحاتی انجام شود و معتقدند که باید از وضع
موجود مراقبت کرد.
آلکس ایزر،
وزیر بهداشت امریکا در راستای ارزان‌سازی دارو، خطاب به شرکت‌های داروسازی اظهار داشت:
"شما می‌توانید
سیستم غلط جایزه دادن به واسطه‌های خریدار دارو را اصلاح کنید و به این صورت قیمت دارو
را برای مصرف‌کننده نهایی قابل تحمل‌تر کنید."
با توجه به
اینکه این سیستم تشویقی جایزه دادن به خریداران دارو در ایران، هم برای پخش و هم برای
داروخانه‌ها وجود دارد، چه فکری برای کاستن از بار مالی مصرف کننده می‌توان اندیشید؟
شما از هر فعال حوزه دارو
که درباره تسهیلات فروش بپرسید آن را به نوعی کتمان می‌کند. تسهیلات فروش شکل‌های
مختلفی دارد. اگر منظور از تسهیلات فقط آفرهای کالایی باشد این سهم کوچکی است و
حتماً بخش بزرگتری وجود دارد. مطلب وزیر بهداشت آمریکا هم در موازات بخش دوم صحبت
های من قرار دارد. دارو از دو منظر ژنریک و برند قابل تفکیک است. داروی ژنریک قیمت
واحدی دارد. وقتی از کالایی صحبت می‌کنیم که توسط چند تولید‌کننده عرضه میشود و
قیمت واحدی دارند برای داروخانه هم ترجیحی وجود ندارد که کالای A
را بخرد یا کالای B را تهیه کند و فروشنده با در نظر گرفتن شرایطی محصول را به
داروخانه عرضه می‌کند. شرکت‌هایی که داروی برند تولید میکنند عنوان میدارند که
ما در شرایط بهتر، استانداردتر و با مکانیزم جدیدتری دارو را فرموله کرده‌ایم و
محصولات ما از فرمولاسیون موثرتری برخوردار است. بسته‌بندی این شرکتها معمولاً
شکیل‌تر و روش تولید آنها بهینه‌تر است. ماشین آلات آنها به‌روزتر هستند. آنها
پس از ارائه این توضیحات به پزشکان پیشنهاد میکنند تا کالای آنها در نسخه‌های
بیماران نوشته شود.
به هرحال در تمام دنیا از
جمله بازار ما نیز این موارد تا حدی وجود دارد. اعطای بخشی از سهام شرکتها به
پزشکان متخصص یا اعزام و دعوت به سفرهای خارجی مواردی است که در مورد آن گاه شنیده
میشود. این اتفاقاتی که مثال می زنم بعضاً در حال وقوع هستند و به صنعت و تولید
آسیب می رساند. یکی از آفتهای این رویه غلط این است که هزینه‌های تحقیق و توسعه
از آزمایشگاه و پژوهشگاهها وارد مطب پزشکان و جاهای دیگر میشود. مسائل و
موضوعاتی که وزیر بهداشت آمریکا اشاره می‌کند به این شکل روی می‌دهند. البته تمام
دنیا دربرابر این پدیده موضع گرفتند و به شکلی برخورد کردند. به جای این موارد
بهتر است به دنبال تغییر روشهای بازاریابی و برندینگ در این صنعت باشیم. البته
بحث در این زمینه بسیار مفصل است.
- در شرایطی
که پرداخت‌های بانکی چه از سوی خریداران مواد اولیه دارویی و چه از طرف وارد‌کنندگان
دارو، دچار اختلالاتی خواهد شد، برای دور زدن بحران و کمبود، به مدیران چه پیشنهادی
می‌کنید؟
ما باید با تحلیل آماری و
دیتای قابل اعتماد، تصمیم گیری‌های بلند مدت داشته باشیم. این که چه کالاهایی نیاز
داریم؟ چه مقدار مواد این کالاها در داخل کشور تولید میشود؟ چه حجمی را باید وارد
کنیم؟ از چه منابعی باید مهیا شود؟ بعد از این که خطوط راهنما و فرایندها و هزینه‌های
پذیرش شده و پرداختی بیمه‌ها را برای بیماران اصلاح کردیم می‌توانیم بحث قیمت
گذاری‌ها را هم آزاد کنیم. البته نه آزادی بی‌رویه و بی برنامه بلکه آزادسازی که
در شرایط رقابتی سالم شکل گرفته باشد. مهندسی و نظارت اگر بر این فرایندها اعمال
شود چالش‌های بعدی وجود نخواهد داشت.
با توجه به
ادامه دار شدن مشکل پرداخت بهای دارو از سوی بیمه‌ها، آیا پیشنهاد دائر کردن یک اتاق
فکر مشترک با نمایندگان وزارت بهداشت، بیمه ها و داروسازی‌ها می‌تواند به راه حل هایی
برای برون رفت از بحران‌های مالی منجر گردد؟
مهندسی افکار، اندیشهها
و تضارب آرا بر کیفیت تصمیمات جوامع انسانی همواره موثر بوده است. فکر جدید و
نوآوری حاصل همین هماندیشیها و تضارب آراست. یکی از موضوعاتی که باید در این
اتاق فکر مطرح شود بحث چالش های سازمان‌های بیمه‌گر است. آنها دریافتی مشخصی از
بیمه شده‌ها دارند و در مقابل موظف می‌شوند در ضرورت‌های درمانی به بیمه شده‌ها
پرداخت‌هایی داشته باشند. وقتی که میزان پرداختی از میزان دریافتی فاصله می‌گیرد،
این آغاز بروز مشکلات برای سازمان‌های بیمه‌گر است. ما باید در بحث هزینه‌ها
مراقبت و کنترل داشته باشیم و انضباط مالی را رعایت کنیم.
طرح چه مباحثی
را در این فرصت، ضروری‌تر می‌بینید تا در ماهنامه دارویی آفتاب سلامت با مخاطبین در
میان گذاشته شود؟
اجرایی شدن پروژه پرونده
الکترونیک بیماران، یکی از علائق اینجانب از دیرباز تاکنون بوده است. اگر این
سیستم به صورت مطلوب طراحی شود و به اجرایی شدن این مهم همت گمارند، از خروج ثروت
و منابع کشور جلوگیری می شود. چنین خدمت بزرگی برای من آنقدر افتخارآمیز است که
حاضرم عمر خود را با کمال میل برای آن برنامه‌ریزی نمایم تا شاهد شکوفایی و باروری
این طرح باشم. با پیاده سازی پرونده الکترونیک بیماران، از هر دری خیر و فایده به
سوی بیمار و مراکز درمانی و بیمه ها سرازیر خواهد شد. این پروژه بزرگ ملی که هزار
و یک فایده دارد کم اهمیت تر از استارت آپ‌های اینترنتی برای ارتباطات اجتماعی
نیست. باید برای ارتباطات الکترونیک مابین بیمار و مراکز بهداشت و درمان هزینه کرد.
مطمئن باشید این راهی است که بعدها برای همسطح شدن با کشورهای دیگر مجبور خواهیم
شد با عجله طی کنیم. خوشبختانه ما مخابرات پیشرفته ای داریم و زیرساخت هایی مانند
اینترنت و سخت افزارهای مورد نیاز، همه مهیاست فقط عزم اجرایی شدن پرونده
الکترونیک را بايد داشته باشیم که آن هم محتاج تعامل و گفتگوی مفید و موثر است. زمانی
که سوالات ماهنامه آفتاب سلامت را می‌خواندم دیدم که من دو سال پیش در کمیسیون
بهداشت مجلس به همه این پرسش ها پاسخ داده بودم. من در فرصتی با جناب آقای دکتر
نمکی وزیر محترم بهداشت در این باره صحبت کردم. ایشان دل پری از برخی مانع تراشی‌ها
داشتند و به عملیاتی شدن پروژه پرونده الکترونیک اظهار علاقه می‌کردند.
بسیار تمایل دارم فرصت
دوباره‌ای نصیب گردد و به ایشان بگویم اگر فرصت تحقق ایده پرونده الکترونیک بیماران
به من تفویض شود، تمام کسب و کارم را تعطیل خواهم کرد تا مجال تلاشی خستگی ناپذیر
حاصل شده و با همه اشتیاق و علاقه‌ام، آنچه را که موجب شفافیت عملکردهای حوزه
بهداشت و درمان است، در عالی‌ترین سطح ممکن به انجام برسانم.
روزی که پخش رازی را
تحویل گرفتم وابستگی‌های زیادی به بیرون داشتیم اما با کمک همکاران متخصص و جوانم،
به استقلال نسبی قابل قبولی دست یافتیم. نرم افزارهای مورد نیازمان را خودمان
نوشتیم و فرایندهای کاری‌مان را خودمان طراحی کردیم. این شرکت الگوی بسیار خوبی
است که می‌توان اصلاحات صورت گرفته در آن را حتی در سطح کشور توسعه داد.
شرکت پخش رازی تا چه میزان به مسائل نوین
مدیریتی مثل مسئولیت اجتماعی اعتقاد دارد و چه تدابیری برای کاهش آلاینده‌ها و حفظ
محیط زیست اندیشیده‌اید؟
پخش رازی از منظر فروش در
آخرین رنکینگ سازمان مدیریت صنعتی در رتبه 53 ایران و در میان شرکت‌های پخش دارو پیشگام
و پیشرو است. اگر ما خودمان را در حوزه سلامت مسئول می‌دانیم باید به بحث پیشگیری
اعتقاد داشته باشیم و توجه بیشتری به آن صرف کنیم. این شرکت در چند سال اخیر بیشتر
از هر زمان دیگر به مقوله محیط زیست توجه پایدار و بلند مدت داشته است. در این
راستا، فرآیندهای سازمان را شناسایی کردیم
و بخش اعظم گردش کار را به حوزه آی‌تی انتقال دادیم تا عملکردها از زوایای مختلف
تحت مدیریت درآیند. بطور مثال توانستیم مصرف کاغذ را در شرکت پخش رازی به شدت کاهش
دهیم. بدیهی است وقتی مصرف کاغذ کاهش پیدا می‌کند، پایداری زیست محیطی کمتر به
مخاطره می‌افتد. مثال دیگر در زمینه کنترل آلاینده‌های محیطی است. شرکت پخش رازی
تعمیر و نظارت بر کارکرد خودرو‌ها و ماشین آلات خود را از امور بسیار مهم تشخیص
داده است. بنابراین تعمیر و کنترل‌های دوره‌ای بسیار جدی پیگیری میشود و به دنبال
آن مصرف سوخت به شدت کاهش پیدا کرده است. و با مصرف کمتر سوخت، محیط زیست سالمتری خواهیم
داشت. علاوه بر این سیستم‌های سرمایش و گرمایش هم بهینه سازی شدند. شعارهای شرکت
پخش رازی، دستورالعمل‌هایی مستند است که به طور جدی پیگیری می‌شوند. پاسداشت محیط
زیست، استفاده حداقلی از پلاستیک، ممنوعیت استفاده بی مورد از خودرو و اصلاح
تورهای توزیع برای مراجعه منضبط به مشتریان در زمره رسالت‌های این شرکت است. ما تا حدود زیادی توانستیم به
این سیاست‌ها جامه عمل بپوشانیم . برنامه‌هایی هم برای سال 98 داریم که می‌خواهیم
ایزو 14001 را به‌صورت بسیار جدی اجرایی سازیم.
شاید برخی بگویند پخش چه ارتباطی به ایزو دارد اما معتقدیم این استاندارد‌ها می‌تواند
تاثیرات مثبتی بر محیط زیست داشته باشند.